Tegen eind 2020 moet de onverantwoorde alcoholconsumptie in Leuven met minstens 10 procent dalen. Die ambities zitten vervat in ‘Lazarus, een nuchtere kijk op drinken’, een meerjarig samenwerkingsproject tussen AB InBev, het UZ Leuven, de KU Leuven en de Stad Leuven. De missie is om de schade aan het individu en de maatschappij door overmatig alcoholgebruik om te buigen naar slim omgaan met alcohol . Concreet focussen ze daarvoor in Leuven op scholieren, studenten en mensen met een verhoogd verslavingsrisico of problematisch alcoholgebruik. Het UZ Leuven en de KU Leuven hebben de voorbije jaren voor elk van die drie doelgroepen al meerdere studies en projecten opgezet of afgerond. Die expertise gaat nu mee in het nieuwe project. Zo wordt het geïnvesteerde kapitaal evenwichtig verdeeld tussen het opzetten van interventies en het meten van hun doeltreffendheid. De verzamelde onderzoekresultaten, inzichten en beste praktijken worden nadien ingezet om ook in andere steden verantwoord drinken aan te moedigen.’ Het is een van de zes proefprojecten waarmee AB InBev tegen 2020 het schadelijk gebruik van alcohol met minstens 10 procent wil verminderen in zes landen (België, de VS, Mexico, Brazilië, China en Zuid-Afrika).
Samenwerking
Overmatig alcoholgebruik is een complex maatschappelijk probleem. De enige manier om dat aan te pakken is door de kennis, krachten en middelen te bundelen van de overheden, de industrie en de academische wereld, meent Philippe Vandeuren, legal and corporate affairs director BU West bij de brouwer AB InBev. ‘Het is voor mij de beste en eigenlijk zelfs de enige weg om een breed gedragen impact te hebben’, vult professor dr. Marc Sabbe, urgentiearts en staflid dienst spoedgevallen bij het UZ Gasthuisberg aan. Een mooi voorbeeld van de gebundelde expertise in de Lazarus-initiatieven is een samenwerking tussen de Lazarus en Health House, een interactief hoogtechnologisch belevingscentrum over de toekomst van de gezondheid. Jongeren die een GAS-boete kregen voor alcoholoverlast, kunnen er als alternatieve straf een innovatief traject afleggen. Dat maakt hen bewust van de biologische, psychologische en sociale aspecten van alcoholgebruik, verduidelijkt Cybelle-Royce Buyck, corporate affairs director Europe bij AB InBev. In een virtuele omgeving kunnen jongeren interactief ervaren wat overmatig alcoholgebruik met hen doet. Ze zien welke beslissingen die ze maken tijdens een typische uitgangsavond, een positief of een negatief effect hebben op henzelf en op hun omgeving. Op een niet-paternalistische manier krijgen ze zo inzicht in de voordelen van verantwoord alcoholgebruik.
Jonge alcoholintoxicatie
Dat werkt een gedragsverandering in de hand. En dat is toch het einddoel van deze samenwerking. We zullen het alleen maar toejuichen wanneer er minder mensen met een acute alcoholintoxicatie binnenkomen op spoed. Dat zijn er tegenwoordig niet per se meer dan vroeger, maar de gevallen zijn wel ernstiger. Bovendien komen ze voor op almaar jongere leeftijd.’ Een ander succesvol initiatief is de samenwerking met LOKO, de koepelorganisatie van alle Leuvense studenten. Tijdens ‘The Morning After Fun’ werden in oktober ‘s ochtends allerlei activiteiten opgezet voor nuchtere studenten. Philippe Vandeuren: ‘Wie aan de evenementen wilde deelnemen, moest eerst een ademtest afleggen. Wie niet dronken was, kon na een nachtje uit – tussen 7 en 10 uur ’s ochtends – deelnemen aan allerlei leuke activiteiten: wandelen met lama’s, een muziekconcert, ochtendgymnastieksessies met een BV enzovoort. Omdat we daarvoor rechtstreeks samenwerkten met de studenten, is alles perfect op hun maat afgestemd. Deze succesvolle campagne wordt vandaag nog altijd volop gedeeld op sociale media. Het is absoluut de bedoeling om deze opzet volgend jaar te herhalen.’ 2019 wordt een doorbraakjaar voor het Lazarus-project. Veel initiatieven die de voorbije maanden op de tekentafel ontwikkeld werden, zullen nu omgezet naar de praktijk. Na 2020 is het sowieso de bedoeling om de meest doeltreffende initiatieven uit dit proefproject ook in andere steden uit te rollen.
Langdurig project
Wat het UZ Leuven betreft, stopt dit project niet na 2020, maar wordt het een blijvende samenwerking die permanent hetzelfde doel nastreeft.’Ook AB InBev mikt op een langdurige samenwerking. Behalve het Lazarus-project heeft de brouwerij nog andere ‘Smart Drinking Goals’. ‘Tegen 2025 willen we dat 20 procent van ons productievolume uit NABLAB-dranken bestaat – niet- of laagalcoholhoudende bieren, met tussen 0 en 3,5 procent alcohol’, zegt Philippe Vandeuren. ‘We mikken met al onze initiatieven vooral op een mentaliteits- en gedragswijziging van onze consumenten.’ Zo investeert AB InBev vandaag en de volgende jaren wereldwijd in totaal 1 miljard dollar aan campagnes om sociale alcoholnormen positief te beïnvloeden. Onder leiding van het Academisch Centrum Huisartsgeneeskunde wordt binnen het Lazarus-project een samenwerking opgezet met Leuvense huisartsen, studentenartsen en de artsen op de twee spoedgevallendiensten van het UZ Leuven. Het doel is om patiënten met gezondheidsrisico’s door overmatig alcoholgebruik advies en een geschikte behandeling te geven. De artsen krijgen een training en werken mee om patiënten via een checklist routinematig te bevragen over hun alcoholgebruik. Na de testperiode volgt een impactmeting.